Έκτακτη ανάγκη για τον κορωνοϊό: Οι εθνικές κυβερνήσεις και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να διασφαλίζουν την πρόσβαση σε νερό και αποχέτευση για όλους

European Water Movement (EWM),

Βρυξέλλες, 24 Μαρτίου 2020

Τα μέτρα που ελήφθησαν στην Ευρώπη για τη συγκράτηση της εξάπλωσης της πανδημίας του κορωνοϊού παράγουν μια κατάσταση εξαίρεσης, όπου οι άνθρωποι υπόκεινται σε αρκετές απαγορεύσεις και προδιαγραφές. Πρέπει να μείνουμε στο σπίτι και να εφαρμόζουμε αυστηρές συστάσεις υγιεινής, πράγμα που συνεπάγεται εγγυημένη πρόσβαση στις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης. Ωστόσο, παρά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, δεν έχουμε ακόμη διαβάσει στις δηλώσεις των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων τις πιο βασικές υγειονομικές διατάξεις: πρόσβαση σε νερό και αποχέτευση για όλους.

Εάν ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και περιφέρειες αποφάσισαν να αναστείλουν τη διακοπή νερού, αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχει κίνδυνος οι φορείς διαχείρισης να εφαρμόζουν διακοπή ακόμη και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, δηλαδή, σε οικογένειες χωρίς εισοδήματα, καταλήψεις, ρομά και μετανάστες.

Το ψήφισμα 64/292 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών (28 Ιουλίου 2010) αναγνωρίζει "το δικαίωμα για ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό και αποχέτευση ως ανθρώπινο δικαίωμα που είναι απαραίτητο για την πλήρη απόλαυση της ζωής και όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων". 10 χρόνια μετά, κάθε κράτος εγγυήθηκε αυτή την υποχρέωση να επιτύχει το ανθρώπινο δικαίωμα στην ύδρευση και την αποχέτευση σε ελάχιστο επίπεδο για να εγγυηθεί την αξιοπρέπεια της ζωής.

Ωστόσο, λίγα πράγματα έγιναν για να το εγγυηθούν στην Ευρώπη. Για την εισαγωγή του στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, 1.884.790 ευρωπαίοι πολίτες υπέγραψαν την πρώτη πρωτοβουλία ευρωπαίων πολιτών. Σήμερα, 1 εκατομμύριο άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε νερό και 8 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν αποχέτευση στην Ευρώπη. Είναι καιρός για δράση.

Όπως ισχυρίζονται οι Ευρωπαίοι πολίτες και η κανονιστική εξέλιξη του ανθρώπινου δικαιώματος στο νερό δείχνει, η διακοπή του νερού συνιστά παραβίαση ανθρώπινου δικαιώματος, ακόμη πιο επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία στο σημερινό πλαίσιο.

Ως εκ τούτου, καλούμε τις εθνικές κυβερνήσεις και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να εγγυηθούν το ανθρώπινο δικαίωμα για ύδρευση και αποχέτευση για όλους. Αυτό συνεπάγεται τη λήψη διαφόρων μέτρων:

· Απαγόρευση διακοπής νερού για όλους

· Αναστολή των λογαριασμών νερού και αποχέτευσης κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης

· Ιδιαίτερη προσοχή σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως μη ελεγχόμενοι εφοδιασμοί σε εγκαταστάσεις καταλήψεων και μεταναστών

· Εγγύηση των εργασιακών δικαιωμάτων και των συνθηκών υγιεινής των εργαζομένων στον τομέα του νερού και αποχέτευσης

· Το κόστος αυτών των μέτρων δεν θα πρέπει να επιβαρύνει τους πολίτες αλλά τους φορείς νερού και αποχέτευσης.

Όλα αυτά τα μέτρα πρέπει να διασφαλίζονται μέσω ειδικής υποχρεωτικής ρύθμισης.

Τέτοιες διατάξεις οφείλονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αλλά είναι και η στιγμή για συστηματική βελτίωση του σχετικού κανονιστικού πλαισίου, με την ενσωμάτωση αυτών των απαιτήσεων στις οδηγίες για τα νερά (ιδίως στην οδηγία για το πόσιμο νερό και στην οδηγία πλαίσιο για το νερό) και την εισαγωγή του δικαιώματος στο νερό του ΟΗΕ στον Ευρωπαϊκό Χάρτη. Επομένως, η διαχείριση της παροχής πόσιμου νερού και των υδάτινων πόρων πρέπει να αποκλειστούν από τις συμφωνίες απελευθέρωσης, εμπορίου και επενδύσεων.

Η αποτελεσματική εφαρμογή του δικαιώματος ύδρευσης και αποχέτευσης αποτελεί βασική απαίτηση της δημοκρατίας, αλλά είναι επίσης ένα ευεργετικό και ισχυρό εργαλείο για την υγεία και την ευημερία των ανθρώπων, για τη διατήρηση του περιβάλλοντος και, τέλος, για την οικονομία.
Αν όχι τώρα, πότε;

Ευρωπαϊκό Κίνημα Νερού

Επικοινωνία:

Lucio Gentili - gentili.lucio@yahoo.it

Dante Maschio - dante.maschio@esf-cat.org